Wereldcongres Internationaal Vakverbond - Vancouver - 21 tot 25 juni

Het 2de wereldcongres van het Internationaal Vakverbond (IVV) draait rond de wereldcrisis en de sociale oplossingen voor deze crisis.


Het ACV stuurt een sterke delegatie naar dit congres. De delegatie wordt geleid door Luc Cortebeeck die ondervoorzitter van het IVV is.



zaterdag 14 februari 2009

De context

Het vliegtuig heeft nog een hoogte van 5000 meter. Onder me zie ik een indrukwekkend landschap: ruwe bergen, vulkanisch, bruin, zwart met in de dalen grote groene stukken. Een bijzonder landschap. Ik had het nog nooit zo gezien, maar ik had het me wel zo voorgesteld. Een voorstelling op basis van boeken over de Maya's die ik vroeger gelezen heb. Want dit is Maya-land.

José Pinçon - door iedereen Pépé Pinçon genoemd - staat me in de aankomsthal van de luchthaven op te wachten met een hele delegatie. Hij is de voorzitter van de belangrijkste vakbond hier (Central General de Trabajadores de Guatemala- CGTG,) ik kom er in de loop van de volgende dagen zeker nog op terug. De ontvangst is hartelijk. Anders dan in België voel ik me groot. De mensen hier zijn klein van gestalte. Naast de delegatie, zijn er ook journalisten van radio en televisie aanwezig. "Wat komt deze delegatie hier doen?" "Zal ze bijdragen tot de oplossing van de problemen van geweld waar men hier al zo lang mee leeft?"

Tijdens de lange reis - 18 uur was ik onderweg - heb ik veel gestudeerd, gelezen. Ik heb de dossiers uit Genève nog eens goed doorgenomen. De problemen van geweld en het niet aanvaarden van sociaal werk en vakbondswerk hier, hebben te maken met veel verschillende elementen. Om het goed te begrijpen kan je niet anders dan ook even de geschiedenis in te duiken.

Dit is een land met zeer veel geweld. Er is het natuurgeweld waar het landschap van getuigt. Heel de streek rust op enkele tektonische platen die regelmatig tegen elkaar aan of over elkaar schuiven. Meermaals in de geschiedenis heeft men hele steden moeten verhuizen. De laatste grote aardbeving dateert uit 1976 en kostte 22 000 levens. Maar er is ook menselijk geweld.

Men schat dat de Maya's hier al leven van zo'n 3000 jaar voor onze jaartelling. Volgens hun heilige boek zijn ze geschapen uit maïs. Ik moet onwillekeurig denken aan Darwin en zijn evolutietheorie en alles wat daar tegenwoordig bij ons over te doen is. Volgens hun overlevering probeerde een van de goden dus de mens te scheppen. Eerst met klei, vervolgens met hout en tenslotte met maïs, wat blijkbaar het beste resultaat gaf.

De Maya's ontwikkelden hun cultuur, wetenschap, wiskunde. Ze richtten schitterende gebouwen op waar nog altijd overblijfselen van te zien zijn, ondermeer de piramidegebouwen.

Maar onderling deden ze het niet zo goed. Ze maakten ruzie en voerden oorlog, vaak met bepaalde gebieden als inzet.

Met zo'n ruzieënde Maya's hadden de Spanjaarden het in de 16e eeuw niet zo moeilijk om het ganse gebied in te nemen. De Spanjaarden die bleven, ontwikkelden hier een ganse economie, vaak tegen de belangen van de Maya's in. In de 19e eeuw werd in Guatemala de onafhankelijkheid uitgeroepen; de afstammelingen van de Spanjaarden waren het beu belastingen te betalen aan de Spaanse koning.

Maar sindsdien is in dit land de ene dictator na de andere aan de macht gekomen, sukkelde men van de ene machtsgreep naar de andere, van de ene geweldperiode in de andere. Een mensenleven had nooit veel waarde. Steeds werden mensen opgepakt, gefolterd, vermoord.

Van 1945 tot 1954 was er een korte democratische periode. Er was een president die een sociaal systeem invoerde met echte inspraak en een goede sociale zekerheid. Maar het systeem werd ten val gebracht. De Amerikaans inlichtingendienst CIA tekende daarvoor. Een aantal Amerikanen waren hier betrokken bij grote fruitbedrijven en die zaten blijkbaar niet te wachten op zo'n democratisch bestel. Het regime werd omver geworpen.

In reactie hierop ontstonden stilaan een viertal guerillabewegingen - ook Che Guevara heeft de inval in '54 hier gezien - die probeerden het regime van de Amerikanen ten val te brengen.

Uiteindelijk ontstond een burgeroorlog die duurde van 1960 tot 1996. In dat jaar werden prachtige vredesakkoorden getekend, maar een aantal punten daaruit zijn nog steeds niet gerealiseerd. In de periode van de burgeroorlog ontvluchtten 100 000 mensen het land. Er werden 250 000 doden of vermisten geteld. Voor slechts 226 van hen werd een schadevergoeding betaald. Er werd een soort waarheidscommissie opgericht zoals we die kennen uit Zuid-Afrika, maar anders dan in Zuid-Afrika slaagde die er niet in de waarheid aan het licht te brengen. Sinds twee jaar - en nog tot september '09 - is hier een permanent bureau van de Verenigde Naties geïnstalleerd, in een poging de grote problemen aan bod te laten komen. Maar voorlopig blijft de straffeloosheid regeren.

De geschiedenis van dit land is zeer tumultueus en moeilijk.
De problemen die zich vandaag stellen, zijn dubbel.

Enerzijds heeft veel te maken met het grootgrondbezit. Een klein aantal mensen beschikken over zowat alle grond en rijkdom. Daartegenover staat een grote groep campesinos die bijna niets bezit.

Het andere grote probleem heeft te maken met de indeling van de bevolking. Het grootste deel bestaat uit indigenas en dat zijn vooral Maya's alhoewel er ook veel meztiezen zijn, vanuit gemengde rassen. Zij worden het ergst getroffen door de straffeloosheid. Sinds 2008 is er een nieuwe president, Alvaro Colom, die wel iets wil veranderen, maar blijkbaar niet is opgewassen tegen de heersende krachten, m.n. de grootgrondbezitters. De indigenas worden door hen verafschuwd. Er zijn grote problemen van discriminatie en ongelijkheid. Maar al diegenen die daar tegen reageren - ngo's en vakbonden - worden vervolgd. Openlijk of clandestien.

In dit kluwen moet de IAO-missie dus proberen klaar te zien en een begin van een verhaal te schrijven dat iets oplevert voor deze mensen. Maar voor de aanvang van de officiële missie maandag, probeer ik hier zaterdag en zondag zoveel mogelijk contacten te hebben met mensen die het aan den lijve ondervonden hebben of wiens familieleden vermoord werden. Het worden ongetwijfeld belangrijke, maar ook emotionele dagen.



vrijdag 13 februari 2009

Einde van een leuke dagboek-ervaring




Uit de blog n.a.v. het World Economic Forum in Davos

Zo, hier eindigt mijn blog, mijn dagboek van "een militant in Davos." Voor mij was het de eerste keer. Het feit dat ik een tekst onmiddellijk toegankelijk kon maken voor iedereen die geïnteresseerd is, gaf me een goed gevoel. Vooral omdat ik daarmee mensen kon laten meeleven met mijn ervaringen en bekommernissen vanuit een heel rare omgeving voor een vakbondsleider: het WEF in Davos.

Terloops, de lezers moeten zich geen zorgen maken over de kosten voor het ACV, ik ben uitgenodigd door het WEF, het ACV betaalt alleen de reiskosten en het verblijf in een familiehotel. Daarbuiten heb ik niet eens 100 Zwitserse Franken uitgegeven.

Bloggen houdt je wel bezig. Je moet je ernaar organiseren. Technisch kan alles, zegt men. In de praktijk is het moeilijker, in mijn hotel was bijvoorbeeld geen internetaansluiting. Het dagboek heeft me verplicht dagelijks en algemeen de grote trends van de details te onderscheiden. Al hou ik zelf wel van anecdotes, soms hebben ze betekenis. Af en toe heb ik ze een plaats gegeven.
Het was ook leuk om mijn medebloggers te ontmoeten: Ruben Mooijman en Bart Weetjens. We maakten echter nooit afspraken over onze blogs die in de praktijk heel complementair waren.

Hoe goed de ervaring ook is, ze is slechts heel uitzonderlijk voor herhaling vatbaar. Meestal ben ik zelf zo betrokken in het voorzitten van vergaderingen, het geven van toespraken, het voeren van besprekingen, dat een blog er echt niet meer bij kan.

Dank voor de interesse

Terugblik van een "militant in Davos"

Uit de blog n.a.v. het World Economic Forum in Davos

Opnieuw thuis kijk ik terug op het WEF 2009. Dergelijk forum neemt geen beslissingen, maar geeft wel trends aan. Ik geef enkele kenmerken van deze uitgave in tien punten.

1. Sedert jaren hadden de banken en vooral de Amerikaanse financiële instellingen het hoge woord in Davos. Hun rijk is ten einde. Ze waren dit jaar niet meer aanwezig of slechts op het tweede plan.

2. Wat zij veroorzaakt hebben is een wereldwijde ramp. De verwachting is dat we de bodem van de crisis nog niet hebben bereikt. Maar dit wordt toch zo abstract en afstandelijk uitgedrukt. Een groot deel van de wereldbevolking zal er slachtoffer van worden, hier en nog meer in de derde wereld. In Afrika bijvoorbeeld, het continent dat nauwelijks aanwezig is in Davos. Het WEF dat als expert doorgaat voor het inschatten van wereldwijde risico's toont te weinig echte bekommernis voor de slachtoffers van de crisis.

3. Wat tot en met vorig jaar niet denkbaar was, gebeurt nu. Davos vraagt om meer internationale financiële en of economische regulering. Min of meer wel te verstaan, niemand durft er nu tegen te zijn, toch niet publiekelijk, maar ik voel met mijn ellebogen dat meerderen in de richting van regulering rijden... met de handrem op.

4. De overheid is terug van weg geweest. De laatste decennia was de macht van de overheden en van de natiestaten weggevloeid naar de financiële en industriële multinationals. Het besef is nu groot dat zij niet in staat zijn de economische en sociale orde te beheren. De overheden waren uitdrukkelijk aanwezig in Davos, hun woorden werden zwaarder ingeschat dan voordien.

5. Maar ook overheden hebben hun beperkingen. Denk maar aan de moeilijkheid om in ons eigen land een stabiele regering te vormen en daarin is België niet alleen. En hoe delicaat het is om de bankcrisis te bestrijden. Ondanks de stevige aanpak in eigen land, wordt die toch niet door iedereen gewaardeerd. Dus zo gemakkelijk is die rol van de overheid ook niet. Maar ze verdient wel een betere plaats dan in het recente verleden. Toch is het gevaar voor protectionisme erg groot en dat blijkt reeds uit de relanceplannen van de VS en zelfs van Duitsland, hoe sterk het pleidooi van Merkel voor samenwerking ook is.

6. Gedurende jaren sprak de Amerikaanse financiële en politieke wereld meesmuilend over "the old continent" als zij het over Europa hadden. Zeker het Rijnlandmodel behoorde voor hen tot het verleden. Nu wil Obama de sociale zekerheid invoeren, met pensioenen, werkloosheidsuitkeringen en ziekteverzekering. In China en Vietnam zijn de plannen al concreet. Een merkwaardige ommekeer, zowel in de USA als in Azië.

7. De roep naar een gecoördineerde aanpak en samenwerking is groot. Er werd nagedacht over welke instellingen hiervoor in aanmerking komen. Maar belangen verschillen erg en de meningen verschillen over wat die samenwerking moet inhouden en wat niet. Zullen de politici en de instellingen een overeenkomst bereiken over wat al dan niet moet gebeuren? De vergadering van de G20 in Londen op 2 april 2009 is dus van groot belang.

8. Investeren in infrastructuur is de toekomst. Dat kan ons uit de crisis halen. Deficit-spending moet kunnen maar moet binnen de perken blijven. En wat met de kleine landen. Wij moeten het hebben van Europa. Wat met de ontwikkelingslanden? Zij moeten kunnen rekenen op solidariteit en samenwerking, zo moeten de Wereldbank en de continentale Ontwikkelingsbanken meer middelen krijgen.

9. Een nieuwe globalisering houdt in dat handel sociaal en ecologisch wordt gereguleerd, zoals bondskanselier Merkel zei. Een wereldwijde sociale markteconomie. Maar zijn de nieuwe groeilanden hier toe bereid? Zeker is dat wij moeten leren leven met minder groei, want leven van financiële bubbels wreekt zich, zo is gebleken.

10. Het incident Peres - Erdogan zou wel eens verder kunnen reiken dan wij nu denken. Beiden verpersoonlijkten het "wij-" en "zijgevoel" in de geopolitiek rond het Midden-Oosten. De gebeurtenis zal het isolement van Israël in de wereld versterken. De triomfantelijke terugkomst van Erdogan in eigen land zal in Europa de twijfels versterken over de toetreding van Turkije tot de Europese Unie wegens de vrees voor islamisme. Het debat heeft de Palestijnen erg genoeg niet dichter bij een oplossing gebracht.

In Davos gebeurt zo veel, er zijn zo veel vergaderingen, er zijn zo veel mensen uit verschillende achtergronden, ze maken allen hun eigen samenvatting. Dit is de mijne, één van de 2500 deelnemers, één van een "Militant in Davos."

Gelijk hebben smaakt soms bitter

Uit de blog n.a.v. het World Economic Forum in Davos

Met de ITUC, het Internationaal Vakverbond organiseerden we ook een persconferentie in Davos. Ik wil ze niet samenvatten, de verwachtingen die geformuleerd werden vind u al terug in mijn eerste blogs. Maar ik wil het nu vooral hebben over onze persconferentie van vorig jaar tijdens het WEF. Toen zegden we dat de financiële wereld echt over de schreef ging. De risico's werden te groot. Banken werden geleid als hedge-funds en hedge-funds vernietigden ondernemingen in de industriële sector. Managers werden overdreven betaald en kregen nog meer naar gelang ze hogere winsten creëerden. De successen op korte termijn domineerden het financiële en economische leven.

In januari 2008 waren wij met dit standpunt het buitenbeentje in Davos. We waren niet van deze wereld. Maar in de zomer keerde het tij. En nu in januari 2009 maakt heel het Wereld Economisch Forum dezelfde analyse. Inmiddels is er veel schade aangericht. Ik heb het dan niet over het verloren kapitaal, maar over de honderden miljoenen mensen die hier en elders slachtoffer zijn of worden van deze crisis, omdat ze hun werk verliezen of omdat ze nog armer worden dan ze al waren. Gelijk hebben heeft dan wel een heel bittere smaak.

Protectionistische vakbonden pakken de jobs van hun leden af

Uit de blog n.a.v. het World Economic forum in Davos

Het WEF zorgt ervoor dat wij, met wat de organisatoren de 'global labour leaders' noemen, een aantal private contacten kunnen hebben. We hadden gesprekken met enkele eerste ministers of vice-premiers (Zuid-Afrika, Australië) en met enkele mensen uit de wereld van de internationale instellingen zoals Gareth Evans, voorzitter van de 'International Crisis Group' en Ban Ki-moon, secretaris-generaal van de Verenigde Naties. De meest interessante ontmoetingen hadden we met Angel Gurria, secretaris-generaal van de OESO en vooral met Pascal Lamy, de directeur-generaal van de Wereldhandelsorganisatie (WTO, in het Engels.)

Met Angel Gurria ging het vooral over de aanpak en de planning van de sociaal-economische agenda voor de komende maanden. Het OESO-forum en de ministeriële conferentie van de OESO zullen einde juni in Parijs interessante evaluatiemomenten vormen. Willen we onze sociale bekommernissen zoals werkgelegenheid, de creatie van groene jobs en sociale zekerheid goed op de agenda krijgen, moet één en ander vanaf nu goed voorbereid worden. Waar zullen we in juni staan met de crisis, zullen we al tekenen van heropleving zien, zullen er voldoende maatregelen genomen zijn, zal er meer afdoende regulering zijn?

Pascal Lamy (zie artikel De Standaard Online "WTO waarschuwt VS en Europa") vroeg ons uitdrukkelijk om vanuit het Internationaal Vakverbond ten aanzien van onze leden, vakbonden uit de hele wereld het protectionisme tegen te gaan. Hij kent ons, we ontmoeten elkaar jaarlijks drie tot vier keer. Wij permitteren ons te zeggen waarop het staat, hij ook, en zo heb ik het graag. "Vakbonden" zei hij "hebben de natuurlijke neiging hun regeringen op te roepen hun eigen werkgelegenheid te beschermen. De herstelplannen van meerdere Europese landen en van de VS vertonen sterk protectionistische trekken. Deze crisis werd veroorzaakt door de financiële sector, protectionisme legt ook de handel stil en maakt de crisis dieper en langer. Uw leden zullen de hoge prijs van die politiek betalen, de ramp van de werkloosheid zal er alleen maar door vergroten. De crisis kan verkort worden door de handel te bevorderen, door meer samen te werken, door herstelmaatregelen beter te coördineren." "Mijn pleidooi voor vrijmaking van de handel mag je niet geljkschakelen met het neoliberalisme van de Washingtonconsensus. Ik ben tegen deregulering en privatisering. Maar we moeten er dan wel in slagen de regels gemeenschappelijk af te spreken."

Vrijhandel en arbeidsnormen

Lamy geeft wel toe dat we zover nog niet zijn. Nu onmiddellijk de normen van de Internationale Arbeidsorganisatie inbouwen in de handelsregels zou niet kunnen voor China, India en Indonesië. Maar die regeringen hebben wel in juni 2008 de jongste verklaring van de Internationale Arbeidsorganisatie onderschreven. Hen moet de vraag gesteld worden of wat ze in de Internationale Arbeidsconferentie hebben aanvaard ook in de Wereldhandelsorganisatie kan worden aangenomen. Dat zou volgens Pascal Lamy een belangrijke stap vooruit zijn.

Financiële regulering

"De G20 moeten er in lukken afspraken te maken over de financiële regulering, over wat banken al dan niet mogen en moeten doen, over de beperkingen die moeten opgelegd worden aan hedge funds (die ondernemingen hebben leeggezogen.) Ook in Davos spreken meer politieke leiders zich uit ten voordele van internationale financiële regels. Als die idee in Londen zou geconcretiseerd worden, dan mogen we spreken van een grote doorbraak."

Herstelplannen moeten ambitieus zijn

"Nu moet geïnvesteerd worden in sociale zekerheid en behoorlijke lonen voor mensen die niet sparen maar uitgeven, dat zijn de lagere inkomens. Investeren in infrastructuur, in sociale woningen, in ondersteuning van de bouw, het openbaar vervoer, onderwijs, wetenschap, innovatie en vorming. Dat is noodzakelijk" Op mijn vraag of we dan niet riskeren terecht te komen in de situatie van de zeventiger jaren qua deficit-spendig, waarbij de huidige jonge generatie ons verwijt toen te veel te hebben uitgegeven, wat daarna door hen moet worden opgehaald, antwoordde hij: "Neen, want de situatie is nu fundamenteel verschillend, denk maar aan de lage intrestvoet. Ik aarzel niet te zeggen dat er aan deficit-spending mag en moet gedaan worden. Men kan gaan tot ongeveer 3% van het BNP. Dit zijn investeringen die ten goede zullen komen aan de volgende generaties."

Afweging van kansen en grenzen

Mensen als Lamy delen op voldoende wijze onze visie en kunnen bovendien opportuniteiten en grenzen goed tegen elkaar afwegen. Wij hebben nood aan mensen zoals hij. Maar toch volstaat ook dit niet. Er moet voldoende consensus worden gevonden om op werelvlak ideeën als sociale globalisering ingang te doen vinden. Vrije handel en sociale en klimaatregulering kunnen samen gaan, maar daar is moed voor nodig. Merkel en Lamy drukken het op hun eigen wijze uit, nog wat verschillend van ons. Toch zijn ze bondgenoten van een zelfde ideeëngoed. Zij kunnen een belangrijke rol spelen.

De weg van Angela Merkel

Uit de blog n.a.v. het World Economic forum in Davos

Ik luister naar Gordon Brown, de eerste minister van het Verenigd Koninkrijk. Hij spreek over de "Global Society," de globale gemeenschap die niet zal aanvaarden dat enkele bankiers en regeringsleiders onvoldoende conclusies trekken uit deze crisis. Hij verwijst terecht naar de noodzaak aan een gecoördineerde aanpak en een hervorming van de Bretton-Woods instellingen: de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds.

Ik beluister hem tijdens dit forum al een tweede keer hier, maar als Labour-leider valt hij tegen. Hij is de perfecte "Davos-man" omdat hij als geen ander politicus kan spreken over de financiële wereld. Als de moderatrice niet zou gewezen hebben op de gevolgen van de crisis voor de werkende bevolking en de ontwikkelingslanden, van hem zou het niet gekomen zijn.

Dan reikt de visie van Angela Merkel veel verder. Zij heeft één probleem, ze spreekt Duits en er is geen Engelse tekst voorzien. Dat is een grote communicatiefout natuurlijk, want dat betekent dat de boodschap niet sterk scoort bij de internationale pers en die is per definitie Engelssprekend.

Maar zij is een van de weinige regeringsleiders die verder kijken dan de financiële crisis. Zij ziet de sociale markteconomie opnieuw als de derde weg tussen liberalisme en marxisme. Er moeten internationale regels komen, maar wie moet die opstellen? De Verenigde Naties hebben volgens Merkel de beste papieren, zij moeten een Sociaal-Economische Raad oprichten, die wordt minstens even belangrijk als de Veiligheidsraad. "Ik breng volgende weken de OESO, de Wereldbank, het IMF, de Internationale Arbeidsorganisatie en de Wereldhandelsorganisatie samen. Het doel moet zijn een aantal regels over internationaal financieel en economisch beheer op te stellen en er klimaatregels en internationale arbeidsnormen in te werken." Daarmee zet ze voort wat ze met de G8 begonnen was en legt ze de lat voor de vergadering van de G20 op 2 april in Londen heel hoog.

Inmiddels spreekt de Japanse eerste minister Taro Aso. Hij spreekt vooral over Japan maar heeft het in de discussie die volgt toch over de noodzakelijke balans tussen vrije markt en regulering en pleit ook voor internationale samenwerking. Dat deden voordien ook al Poetin en Wen Jiabao, de eerste minister van China. Toch spande Merkel de kroon, omdat zij concrete voorstellen deed.

Het geloof van Desmond Tutu

Uit de blog n.a.v. het World Economic Forum in Davos

Ook al startte de vergadering slechts om 22 uur, aan de vriendelijke uitnodiging van Deloitte kon ik niet weerstaan. Desmond Tutu, de inspirerende Zuid-Afrikaanse aartsbisschop, Nobelprijswinnaar van de Vrede zou hier spreken. De inmiddels erg oude man geeft geen concrete adviezen meer en drukt zich vooral uit in algemene termen die verwijzen naar waarden. Hij spreekt over de waarde van de familie op kleine en op grote schaal, verbondenheid zouden wij zeggen. Hij verwijst naar de 'Waarheidscommissie' die hij voorzat in Zuid-Afrika. Het ging niet alleen over de afschaffing van de apartheid en de veroordeling van de gemaakte fouten, het ging vooral over het creëren van een nieuwe 'verbondenheid,' een nieuwe samenleving. Zo moeten we ook omgaan met de crisis nu.

Na de vergadering sprak ik nog even met hem over Zimbabwe, omdat die regering al jaren op rij moet verschijnen voor de "Commissie van de Normen" van de Internationale Arbeidsorganisatie in Genève, waar ik voorzitter ben van de werknemersgroep. De feiten van schending van de mensenrechten, van vervolging van sociale en syndicale leiders stapelen zich op. Het Mugabe-regime maakt zich schuldig aan misdaden tegen de mensheid.

En toch, zegt Tutu, moeten we de nieuwe eenheidsregering alle kansen geven. Dit betekent dat Mugabe samen met de "Movement for Democratic Change" en Morgan Tsvangirai als eerste minister het land zullen leiden. Twee vijanden tot voor kort, de ene werd gevangen gezet door de andere. De opdracht is enorm, 60000 mensen hebben cholera, 3000 mensen overleden aan de ziekte. Er is een acuut voedseltekort en het onderwijs bestaat omzeggens niet meer en dat in een land met vele intrinsieke mogelijkheden.

De internationale gemeenschap moet hen steunen, zegt Desmond Tutu, maar ze moeten zelf opnieuw leren "een familie," een nieuwe samenleving te vormen. Maar hij moet nu gaan, zeggen zijn begeleiders, hij is moe. Hij neemt afscheid van mij met "God bless you, Luc." Ik kijk op naar de eenvoud, het grote geloof van deze kleine, fragiele, oude man. Naïef, zouden wij zeggen, toch heeft het in Zuid-Afrika gewerkt. Indrukwekkend dus.

Bloggen vanuit de perszaal

Uit de blog n.a.v. het World Economic Forum in Davos

Een bijzondere ervaring, werken tussen journalisten die telef.onisch onderhandelen met hun krant over de ruimte die ze morgen krijgen, Of ze leggen de relatie tussen wat hier gebeurt en ander nieuws in de wereld. Tijdens het intikken van de teksten kunnen ze het belangrijkste debat volgen op groot scherm. Er zijn drankjes. Het is er hectisch en toch voldoende rustig om te kunnen werken. Dit lost een technisch probleem op voor mij. In het hotel kan ik niet internetten en in het congrescentrum zijn er te weinig pc's met internet ter beschikking. Een speakster:"Good news, the text of Mrs. Merkel is at your disposal." Even later:"Bad news, the text is in German." Dat hebben we ook weer meegemaakt. Met dank aan de journalisten die me binnenloodsten.

Gaza, hoe Davos een kans miste

Uit de blog n.a.v. het World Economic forum in Davos

De "geest van Davos" is een begrip gelanceerd door WEF-voorzitter Klaus Schwab, wat betekent dat zelfs in geval van ernstige conflicten, in Davos naar elkaar geluisterd wordt en kan gedebatteerd worden onder begeleiding van een gespreksleider.

Zo verwijst men hier graag naar het beroemde debat tussen Peres en Arafat in 2001 dat een doorbraak betekende voor het vredesproces toen. Foto's van de elkaar handschuddende politici gingen de wereld rond en zijn nu nog steeds op internet terug te vinden. Elk jaar zijn hier enkele interessante geopolitieke debatten. Het Gaza-gesprek zou belangrijk kunnen geweest zijn, maar het liep niet goed af.

Ik was op een andere vergadering maar collega's brachten onmiddellijk verslag uit en ik kon het 'in uitgesteld relais' even later op TV bekijken. De spanning was van bij het begin te snijden. Ban Ki-moon, secretaris-generaal van de UNO, is eigenlijk een zachte diplomaat. Zo bleef hij in het contact met de vakbondsleiders erg op de vlakte over de aanpak van de financiële en economische crisis. Maar diezelfde Ban Ki-moon pakte stevig uit tegen Shimon Peres, president van Israël. Terecht reageerde hij sterk tegen het bombardement van een VN-school en nog andere VN-gebouwen. Wij herinneren ons allemaal de verschrikkelijke beelden van dode kinderen die werden weggedragen.

Ook de andere panelleden waaronder de Turkse premier Erdogan,spraken sterke woorden in hun eerste tussenkomst. Peres, die zich erg thuisvoelt op het WEF en hier heel wat gezag heeft opgebouwd, reageerde gedurende 25 minuten, totaal ongebruikelijk. Toen Erdogan het woord nam, werd hij er door de moderator, een columnist van de Wahington Post, al vlug op gewezen dat de tijd om was. Erdogan stond boos op, verliet het podium en zei hard genoeg aan iedereen die het wou horen: "Nooit kom ik hier nog terug." Hij werd bij zijn aankomst in Istamboel ingehaald als een held.

Dit is zonder twijfel een pijnlijk incident. Israël, dat vroeger 'on speaking terms' was met Turkije, geraakt steeds meer geïsoleerd. Hamas is niet meer populair bij de Palestijnse bevolking. De kaarten zijn steeds minder gunstig voor een langdurige vrede. Dit gesprek: een gemiste kans.

Globalisering zonder solidariteit is uitbuiting

Uit de blog n.a.v. het World Economic forum in Davos

Die woorden kan je van mij verwachten, maar uitgesproken door de voorzitter van het Internationaael Olympisch Comité dr. Jacques Rogge worden ze belangrijk. Hij zei dit deze middag op een Belgische lunch waar opmerkelijk veel ceo's van multinationals, die in ons land investeren of er aan denken, aanwezig waren. De sociale rol van de sport was zijn uitgangspunt. Het was een verfrissende en humoristische toespraak tussen al dat financieel en economisch geweld. Nog enkele leuke quotes waren. "Ik ben hier als leider van een non-profit organisatie. Dit jaar zijn ook de mensen uit de businesswereld leider van een non-profit organisatie." Of nog bij wijze van 'joke' "de bankcrisis kan je vergelijken met een balans, 'what is on the left side is not right and what is on the right side is not left.' " Het Olympisch Comité heeft contacten en akkoorden met meerdere internationale organisaties, met UN-aids bijvoorbeeld, tot voor kort geleid door een vaste waarde op de internationale scène, dr. Peter Piot. Dat is ook het geval met de Internationale Arbeidsorganisatie en met het Internationaal Vakverbond werden contacten gelegd.

Premier Van Rompuy gaf aan waarom investeren in België een aanrader is. Hij liet niet na het interprofessioneel akkoord te prijzen als resultaat van onze overlegcultuur en het indexsysteem uit te leggen en te verdedigen. In mijn acht jaar aanwezigheid in Davos heb ik nooit zo'n sterke Belgische politieke aanwezigheid gezien en zowel ons economisch als ons sociaal model kwamen aan bod, daar kan een vakbondsleider tevreden over zijn.

Deze week hadden ook Vlaanderen en Kris Peeters met het Via-project hun beste beentje voorgezet. Ook daar konden we kennismaken met enkele belangrijke gasten, ceo's van multinationals met bedrijven in Vlaanderen, die krijg je in België zelden te zien. Merkwaardig was dat Brussel als troef voor Vlaanderen werd aangegeven, omwille van zijn internationale missie. Dat zeggen Vlamingen alleen in het buitenland. Maar het klopt wel.

De zoete wraak van Wen Jiabao

Uit de blog n.a.v. World Economic Forum in Davos

Aan analyses geen nood hier, maar hoe wat doen aan de crisis? En dan volgt er meestal veel gefilosofeer. Maar niemand weet echt goed hoe het nu moet. De banken zijn hier omzeggens niet meer te bekennen. Vorig jaar voerden de ceo's van Lehman Brothers en van Merrill Lynch hier nog het hoge woord, nu bestaan ze niet meer. De ceo's uit de industrie blijven heel voorzichtig en de regeringen lopen ook tegen hun grenzen aan na de redding van de banken en de herstelplannen. De internationale instellingen geven wel wat insteken, maar voor het overige kijken ze naar elkaar. Dus er moet nog veel gebeuren.
Duidelijk en klaar was de Chinese eerste minister. Met een fijne glimlach verwees Wen Jiabao terloops naar de oorzaken van de crisis en naar het continent waar ze veroorzaakt werd, zonder al te verwijtend te worden, maar voor het geval we het zouden vergeten zijn... .
China beseft bijzonder goed dat het een cruciale rol zal spelen. Wie durft nog te spreken van het gele gevaar? Ik denk integendeel dat China de trekker wordt van het economisch herstel in de wereld. Wen Jiabao "Ik weet wel dat er graag gespeculeerd wordt over onze groei in 2009 maar wij gaan voor 8%. Dat zal hard werk vragen maar dat zal lukken." In elk geval kon hij een duidelijk plan presenteren, in vijf punten Er
Er wordt een gigantisch bedrag uitgetrokken voor initiatieven als de bouw van spoorwegen en huizen, ook in de rurale streken, de heropbouw van de gebieden getroffen door aardbevingen, ondersteuning van KMO's...

De banken worden van liquiditeiten voorzien, zodat zij kunnen lenen aan de bedrijven.
De industrie wordt ecologisch verantwoord gemoderniseerd.
Wetenschap, onderwijs, vorming en innovatie krijgen een vooraanstaande plaats.
En geloof het of niet, China zal een volwaardig systeem van sociale zekerheid uitbouwen, met pensioenen, werkloosheidsverzekering en ziekteverzekering. Dan pas zullen de werknemers geld durven uitgeven, omdat ze dan hun eigen sociale zekerheid niet meer zelf bij elkaar moeten sparen. Voor vrije organisaties en vrije vakbonden is de Chinese top erg genoeg niet gewonnen. Het systeem blijft van bovenuit naar beneden gedacht. Dat zal ook nog moeten veranderen, maar ze hebben wel een duidelijk herstelplan. "Een deel van de winter moeten we nog door, maar de lente is in zicht" besloot Jiabao. Met een Chinese glimlach spelde hij de rest van de wereld de les.