Protectionistische vakbonden pakken de jobs van hun leden af

Uit de blog n.a.v. het World Economic forum in Davos

Het WEF zorgt ervoor dat wij, met wat de organisatoren de 'global labour leaders' noemen, een aantal private contacten kunnen hebben. We hadden gesprekken met enkele eerste ministers of vice-premiers (Zuid-Afrika, Australië) en met enkele mensen uit de wereld van de internationale instellingen zoals Gareth Evans, voorzitter van de 'International Crisis Group' en Ban Ki-moon, secretaris-generaal van de Verenigde Naties. De meest interessante ontmoetingen hadden we met Angel Gurria, secretaris-generaal van de OESO en vooral met Pascal Lamy, de directeur-generaal van de Wereldhandelsorganisatie (WTO, in het Engels.)

Met Angel Gurria ging het vooral over de aanpak en de planning van de sociaal-economische agenda voor de komende maanden. Het OESO-forum en de ministeriële conferentie van de OESO zullen einde juni in Parijs interessante evaluatiemomenten vormen. Willen we onze sociale bekommernissen zoals werkgelegenheid, de creatie van groene jobs en sociale zekerheid goed op de agenda krijgen, moet één en ander vanaf nu goed voorbereid worden. Waar zullen we in juni staan met de crisis, zullen we al tekenen van heropleving zien, zullen er voldoende maatregelen genomen zijn, zal er meer afdoende regulering zijn?

Pascal Lamy (zie artikel De Standaard Online "WTO waarschuwt VS en Europa") vroeg ons uitdrukkelijk om vanuit het Internationaal Vakverbond ten aanzien van onze leden, vakbonden uit de hele wereld het protectionisme tegen te gaan. Hij kent ons, we ontmoeten elkaar jaarlijks drie tot vier keer. Wij permitteren ons te zeggen waarop het staat, hij ook, en zo heb ik het graag. "Vakbonden" zei hij "hebben de natuurlijke neiging hun regeringen op te roepen hun eigen werkgelegenheid te beschermen. De herstelplannen van meerdere Europese landen en van de VS vertonen sterk protectionistische trekken. Deze crisis werd veroorzaakt door de financiële sector, protectionisme legt ook de handel stil en maakt de crisis dieper en langer. Uw leden zullen de hoge prijs van die politiek betalen, de ramp van de werkloosheid zal er alleen maar door vergroten. De crisis kan verkort worden door de handel te bevorderen, door meer samen te werken, door herstelmaatregelen beter te coördineren." "Mijn pleidooi voor vrijmaking van de handel mag je niet geljkschakelen met het neoliberalisme van de Washingtonconsensus. Ik ben tegen deregulering en privatisering. Maar we moeten er dan wel in slagen de regels gemeenschappelijk af te spreken."

Vrijhandel en arbeidsnormen

Lamy geeft wel toe dat we zover nog niet zijn. Nu onmiddellijk de normen van de Internationale Arbeidsorganisatie inbouwen in de handelsregels zou niet kunnen voor China, India en Indonesië. Maar die regeringen hebben wel in juni 2008 de jongste verklaring van de Internationale Arbeidsorganisatie onderschreven. Hen moet de vraag gesteld worden of wat ze in de Internationale Arbeidsconferentie hebben aanvaard ook in de Wereldhandelsorganisatie kan worden aangenomen. Dat zou volgens Pascal Lamy een belangrijke stap vooruit zijn.

Financiële regulering

"De G20 moeten er in lukken afspraken te maken over de financiële regulering, over wat banken al dan niet mogen en moeten doen, over de beperkingen die moeten opgelegd worden aan hedge funds (die ondernemingen hebben leeggezogen.) Ook in Davos spreken meer politieke leiders zich uit ten voordele van internationale financiële regels. Als die idee in Londen zou geconcretiseerd worden, dan mogen we spreken van een grote doorbraak."

Herstelplannen moeten ambitieus zijn

"Nu moet geïnvesteerd worden in sociale zekerheid en behoorlijke lonen voor mensen die niet sparen maar uitgeven, dat zijn de lagere inkomens. Investeren in infrastructuur, in sociale woningen, in ondersteuning van de bouw, het openbaar vervoer, onderwijs, wetenschap, innovatie en vorming. Dat is noodzakelijk" Op mijn vraag of we dan niet riskeren terecht te komen in de situatie van de zeventiger jaren qua deficit-spendig, waarbij de huidige jonge generatie ons verwijt toen te veel te hebben uitgegeven, wat daarna door hen moet worden opgehaald, antwoordde hij: "Neen, want de situatie is nu fundamenteel verschillend, denk maar aan de lage intrestvoet. Ik aarzel niet te zeggen dat er aan deficit-spending mag en moet gedaan worden. Men kan gaan tot ongeveer 3% van het BNP. Dit zijn investeringen die ten goede zullen komen aan de volgende generaties."

Afweging van kansen en grenzen

Mensen als Lamy delen op voldoende wijze onze visie en kunnen bovendien opportuniteiten en grenzen goed tegen elkaar afwegen. Wij hebben nood aan mensen zoals hij. Maar toch volstaat ook dit niet. Er moet voldoende consensus worden gevonden om op werelvlak ideeën als sociale globalisering ingang te doen vinden. Vrije handel en sociale en klimaatregulering kunnen samen gaan, maar daar is moed voor nodig. Merkel en Lamy drukken het op hun eigen wijze uit, nog wat verschillend van ons. Toch zijn ze bondgenoten van een zelfde ideeëngoed. Zij kunnen een belangrijke rol spelen.