Pittsburgh: vooruitgang, maar er blijft nog veel te doen

Werkgelegenheid in het centrum van het herstel.

Ten aanzien van de G20 in Londen is er zeker vooruitgang geboekt, maar er zijn ook punten waarover de internationale vakbeweging bezorgd is. Waardig werk en jobs staan centraal in de eindverklaring, een herstel is slechts echt als ook de werkgelegenheid er opnieuw op vooruitgaat. Maar daar zijn we lang niet aan toe en zelfgenoegzaamheid is volkomen uit den boze. Concreet wordt voor begin 2010 een vergadering van de ministers van werk van de G20 aangekondigd. Daar moeten concrete maatregelen voor het behoud en het creëren van werkgelegenheid worden uitgewerkt. De uitvoering van het "Global Jobs Pact" van de Internationale Arbeidsorganisatie is daarbij een doelstelling. De IAO zal daarbij betrokken worden, het Internationaal Vakverbond vraagt ook dat de internationale sociale partners: werkgevers en werknemers er hun rol kunnen spelen.


Financiële regulering blijft belangrijke zorg.

Wij maken ons wel sterk zorgen over "de Raad voor Financiële Stabiliteit." Die werd door de G20 in Londen opgericht om een internationaal kader voor regulering van de financiële sector uit te bouwen. Deze werkt echter heel verborgen, zonder transparantie. Dat geeft de financiële lobbies, die deze crisis veroorzaakt hebben, de kans om opnieuw veel invloed uit te oefenen en de zo noodzakelijke regulering af te zwakken.


IMF stelt onrechtvaardige voorwaarden.

Het Internationaal Monetair Fonds krijgt nog meer belang. De vele middelen die in Londen waren toegekend, moeten naar behoeftige landen gaan. Het IMF blijft echter voorwaarden van sociale afbraak stellen. Terwijl de G20 voor zichzelf terecht menen dat er verder moet geïnvesteerd worden in werk. Dit kan de werkloosheid in arme landen nog sterker de hoogte injagen dan de OESO en de IAO hebben ingeschat.
Het Internationaal Vakverbond zal blijven werken op die zwakke punten.


Belasting op financiële transacties

Wel positief is dat op ons aandringen een kader wordt uitgewerkt om een belasting te heffen op financiële transacties (verrichtingen). Als dit lukt, betaalt de financiële wereld terecht mee de crisis. Dit zijn middelen die dan niet bij de gewone werknemers of sociale zekerheidstrekkers moet gezocht worden.

De G20 bouwt een soort permanent secretariaat uit, wat de opvolging van de beslissingen beter mogelijk maakt.
De volgende topvergadering vindt plaats in juni 2010 in Canada.

Zo, hier eindig ik voorlopig weer mijn blog. Dank aan al diegenen die deze gevolgd hebben. Een blog bijhouden is een zware bijkomende belasting met veel nachtwerk. Maar in de pers heb ik weinig van deze informatie teruggevonden. Ik hoop dat u er iets aan had.

Het kweken van betweters

Neen, ik weet ook niet hoe het moet. Maar wij denken na met velen, ook internationaal, wij spreken met instellingen en regeringen en horen hoe genuanceerd de antwoorden en voorstellen zijn. België stelt internationaal steeds minder voor en was nu weer op een haar na, zijn plaats bijna kwijt in het IMF. Dat is erg want dat hoeft helemaal niet. Er waren uitgerekend 2 Belgen om en rond de G20, twee vakbondsleiders, stel u voor, de ene namens de Europese vakbeweging, de andere namens de wereldvakbeweging.

Wat wij daar niet gehoord hebben is dat er nu onmiddellijk moet gehakt worden. Dat integendeel moet geïnvesteerd worden in werk en sociale zekerheid. Dat wel moet nagedacht worden hoe financiële transacties moeten belast worden om de last niet te leggen bij de gewone mensen. Want dat we in de staatsfinancieën geen krater mogen laten bestaan, is voor iedereen duidelijk.

Belgische media, financiële en economische goeroes die dagelijks hun waarheden over de bevolking uitgieten, CD&V- jongeren, VLD-jongeren enzovoort zouden moeten beseffen dat zware ingrepen nu en het leggen van de lasten bij de gewone werknemers niet de goede antwoorden zijn om de komende generaties te dienen. De crisis heeft in de wereld heel wat veranderd en de oude liberale methoden zijn zeker niet meer vanzelfsprekend. Maar om dit te zien, moet het gezichtsveld breed genoeg zijn. En dat leer je niet meer van TV of lees je niet meer in de kranten. Wat in Pittsburg gebeurde was nauwelijks aan de orde in de media bij ons, buiten een groepsfoto van de first ladies of de blik van Obama als zijn Michelle Balkenende nogal dicht benadert.

Zo creëert onze maatschappij betweters, die enkel met de tele inzoomen op de kleine gebeurtenissen bij ons omdat ze geen breedhoeklens meer hebben. Dat hoeft ook niet, want niet sexy en te weinig commercieel. Hoe meer ik in het buitenland werk, hoe meer ik de maatschappelijke armoede bij ons zie. Wij als vakbonden hebben hier zeker een opdracht van informatie en vorming, maar ook de politiek, het onderwijs en zeker de media.

"La" Merkel

In de contacten die ik in dit kader vroeger en nu had, is het staats"man"schap van Merkel niet te onderschatten. Zij spreekt officieel steeds Duits, niet in de contacten. Daar spreekt zij perfect Engels, zij wordt voor haar talen bijgestaan door de dame met de grijze lok naast haar op de foto, die haar redenering compleet volgt en efficiënt één of ander woord toefluistert. Onze Russische collega krijgt een antwoord in perfect Russisch - zegt hij - niet vergeten, zij is van Oost-Berlijn.

Er is niet alleen de talenkennis. Zij heeft een degelijk voorbereid antwoord op onze voorstellen en vragen. Zij vertrekt van een sociaal gereguleerd marktdenken. Zij vindt het opnieuw uit en geeft het actueel vorm. Zij staat achter de rol van de IAO, wil het charter over duurzaamheid en sociaal recht, wil meer regulering in de financiële sector, zegt ons op de man af wat kan en wat niet kan, enz. . Zij weet alles dus perfect in een internationaal kader te plaatsen.
Zo denkt ook mijn collega Michaël Sommer over haar. Hij hoopte dat de huidige coalitie christen-democraten en sociaal-democraten kon voortgezet worden. Dat wenste ik hem en de Duitse werknemers graag toe. Het heeft echter niet mogen zijn. Hopelijk kan toch de DGB zijn volle rol als vakbeweging blijven spelen en geeft Merkel haar sociale benadering niet op.

Voorzichtig positief

Zondagnamiddag. Thuisgekomen neem ik de teksten van de G20 door. Ik stel vast dat zij wel de groene scheuten in de economie zien, maar zoals wij zeggen ook zij dat het herstel veel te zwak is. Zij bevestigen onze zienswijze dat nu domweg gaan besparen geen zin heeft, want dat zou de crisis alleen maar versterken. Wel moet het einde van de crisis voorbereid worden. Investeringen in economie en werkgelegenheid bijven dus nodig. Een kwaliteitsvol werkgelegenheidsbeleid is op zijn plaats. Jobs en werkgelegenheid krijgen een duidelijk vooraanstande plaats in de eindteksten. De IAO-conventies moeten gerespecteerd worden. Om dit alles op te volgen en nieuwe impulsen te geven, vergaderen de ministers van arbeid van de G20 in januari 2010, zoals wij gevraagd hebben.

Ik zie ook dat de G20 de controle op de financiële sector verder wil versterken, meerdere maatregelen in het vooruitzicht stelt en de ministers van financiën een opdracht geeft om dit verder uit te werken.

De internationale economische instellingen, zoals het IMF worden hervormd om een beter antwoord op de crisis te kunnen formuleren. Dit kan, maar rekening houdend met onze ervaringen, willen we dit van nabij opvolgen. Het IMF heeft soms gezaaid maar ook gemaaid in sociale voorzieningen, dat heeft vele landen niet geholpen. Dat willen wij absoluut vermijden.

Het charter (een werknemersidee gepromoot door Merkel) dat de principes zou aangeven voor een beleid gericht op duurzame groei en waardig werk wordt aanvaard en moet uitgewerkt worden.

De sociale zekerheid wordt ook opgenomen, wellicht te passief en vooral om armoede te vermijden, niet actief genoeg, te veel als louter vangnet.

De overeenkomsten over energie en klimaat blijven wellicht wat zwakjes. De klimaattop van Kopenhagen blijft dus een grote uitdaging.

Ik besef dat ik te vlug door de bocht ga met mijn evaluatie. Maar ik vertrek zo dadelijk naar Turijn. Daar geef ik morgenvroeg in het IAO-opleidingscentrum les over de werking van de "Commissie van de toepassing van de IAO-normen"

Deze reeks blogs zal ik in de loop van volgende week afsluiten met een meer doorwerkte evaluatie. De G20 teksten blijven wel algemeen, maar toch zijn een aantal principes, zoals gevraagd door ons, opgenomen. Dus ben ik voorzichtig positief, want dit is toch helemaal wat anders dan de besluiten van de vroegere G8 bijvoorbeeld. Er blijft echter wel veel werk aan de winkel

6 regeringsleiders in 60 minuten

De contacten met staatshoofden en regeringsleiders vragen heel wat voorbereiding. De directeurs van de internationale organisaties willen nog graag naar de vergaderzaal in ons hotel komen. Raar maar waar, de eerste ministers en presidenten hebben minder bewegingsvrijheid omwille van hun agenda's en veiligheid. Onze begeleiders moeten dus per contact zorgen voor vrije doorgang. Een gedeelte van de stad is met hoge stalen hekken afgezet. Die tijdelijke grens wordt niet bewaakt door politiemensen, maar door het Amerikaans leger, flink gehelmde ingepakte en bewapende soldaten, pantservoertuigen, boten met automatisch geweer, helicopters en zeker nog heel veel wat je niet ziet. Maar zij hebben jou wel gezien, dat is zeker.


Onze groep werd opgedeeld. Als geheel zagen wij de Spaanse eerste minister Zapatero, de Japanse premier Yukio Hatoyama, Kevin Rudd: de Australische regeringsleider, president Obama, Bondskanselier Angela Merkel, eerste minister Gordon Brown van het Verenigd Koninkrijk, president Lula van Brazilië, de eerste minister van Canada, de voorzitter van de Europese Commissie Barroso, Mevrouw De Kirchner van Argentinië.


Dank zij een fantastische organisatie en coördinatie van onze collega's van de AFL-CIO - nu was duidelijk veel meer mogelijk dan ten tijde Bush - zagen wij donderdag binnen 1 uur, telkens gedurende 1 uur tegelijk Zapatero, Barroso, Merkel, Obama (20 miuten), Kirchner, Hatoyama. Vrijdag vertrokken wij op 6 uur om voor dag en dauw Brown en Rudd te ontmoeten.


President Obama kon maar 4 mensen ontvangen, dat knapten de Amerikanen op en het werd een Anglo-Saxoon onderonsje. Zelf koos ik voor een gesprek met Angela Merkel, Gordon Brown en Kevin Rudd. Obama ging in op onze eisen voor werk en sociale zekerheid. Hij wou nadenken over een belasting over transacties.


Kevin Rudd werd door de Australische NGO's, kerken en vakbonden aan de macht gebracht, omdat zij genoeg hadden van de vernietiging van de Australische sociale onderbouw door de neoliberale regering. Kevin Rudd is Sharan Burrow, voorzitster van de Australische vakbond en voorzitster van het IVV erg dankbaar. En de vrienden van Sharan zijn zijn vrienden, dus altijd warm welkom. Hier in Pittsburgh worden onze ideeën door hem erg gesteund.
Gordon Brown had onze punten ook al vooraf bestudeerd. Hij is de sociaal geïnspireerde intellectueel. Sterk en spitsvondig in zijn analyse, goed in zijn ideeën, goed met ons in de discussie. Hij zorgde samen met Merkel voor de intrede van de IAO. Hij wil ook de G20 continuïteit geven en overleg mogelijk maken. Maar niet sociaal, te weinig bij de mensen en die rekening zal hij spijtig genoeg bij de volgende verkiezingen gepresenteerd krijgen.


Over Merkel volgt een apart stukje.

Strategische aanpak

In mijn blog heb ik de klemtoon gelegd op wat de visie is van de zogenaamde "global economic and financial leaders." Maar vooral de uitwisseling van ideeën is belangrijk. Zoals je kon lezen, beschikken wij over onze eigen "Pittsburgh declaration" en over hun voorbereidende tekst. Ten aanzien van de staatshoofden en regeringsleiders en de bazen van de internationale instellingen trachten wij dan onze visie te argumenteren, om ze zoveel als mogelijk in de besluiten te krijgen.

Ook onze gesprekspartners uit de G20 kennen inmiddels onze werkmethode en hebben onze teksten vooraf. Zij antwoorden ons bijna onmiddellijk over wat van ons standpunt volgens hen wenselijk, haalbaar of niet haalbaar lijkt. Ze geven ons ook perfect aan wie de voor- en tegenstanders zijn van bepaalde standpunten. Zo heeft de Chinese eerste minister de intrede van Juan Somavia maar matig geapprecieerd. Europa is voor een stevige regulering van de financiële sector, de USA minder. Extra belastingen voor de financiële sector liggen voor de USA minder goed dan voor Europa. China, India en Brazilië, de nieuwe groeilanden willen de vrijhandel niet omkaderd zien met sociale en financiële normen en hebben geen hoge hoed op voor een sociaal-ecologisch charter zoals door Mevrouw Merkel en door de internationale vakbeweging wordt gepromoot.

In Washington (december 2008) behoorde Bush nog tot de G20, Obama heeft al veel gewijzigd alhoewel de Amerikanen altijd wat protectionistisch blijven. Voor het eerst is ook een nieuwe sociaal-democratische Japanse eerste minister van de partij. Die twee wijzigingen doen veel in zo'n groep van 20. En zal Angie (Angela Merkel) na de verkiezingen van vandaag de volgende keer met sociaal-democraten of liberalen verschijnen? Politieke wendingen doen veel aan de resultaten van zo'n G20. De discussie zoals ze nu gevoerd wordt, was 5 jaar geleden niet denkbaar.