Speciale eenheid staat nog niet op punt

Dinsdagnamiddag hadden we een contact bij een speciale eenheid die is opgericht bij het openbaar ministerie om de problemen van moorden, klachten en bedreigingen van syndicalisten en journalisten te onderzoeken. Die eenheid wordt begeleid door een interinstitutionele 'high level commission' waar o.a. mensen van economische zaken, van de politie, van het ministerie van arbeid en ook de vakbonden inzitten. Die commissie vergadert om de twee weken.
De eenheid kan - ondermeer met speciale wagens en onder politie-escorte - snel ter plaatse gaan als er zich een geval voordoet.

Het feit dat er zo'n speciale eenheid gecreëerd is, is natuurlijk een stap vooruit. Over het concrete werk wilde men daar niet veel kwijt. Er is gesproken over enkele moorden, maar men lost daar niet veel over. Ze werken vooral met klachten die ze binnenkrijgen. In 2008 kregen ze er zo 43 waar ze dan al dan niet op ingaan. Op anonieme klachten gaan ze bv. niet in. In totaal werken ze met een 10-tal mensen. Ze moeten dag en nacht, ook in het weekend, beschikbaar zijn.

Ons aanvoelen was dat er in die eenheid goede juristen zitten, maar dat die mensen wellicht minder de specifieke problematiek kennen. Dat is nochtans belangrijk. Op het moment dat er bv. een moord gebeurd is, moet er bepaald worden of dit inderdaad een moord is en wat de aard daarvan is. Het kan evengoed dat de politie ter plaatse zegt: "Het syndicale is hier niet prominent aanwezig, dit is een zaak van algemene criminaliteit." Dat is heel gemakkelijk gezegd en dan moet de speciale entiteit zelfs niet meer optreden. Dus het systeem staat nog niet goed op poten, hoe het in de praktijk moet werken is nog niet helemaal uitgeklaard.

Bij de meeste bezoeken die we in het kader van deze missie al gedaan hebben, valt toch het grote verschil op met de missie in Colombia, toch ook een 'zwaar geval'. Maar tijdens de missie daar hadden we toch de indruk dat men zich bewust was van de specificiteit van het probleem. Overal was men goed voorbereid op ons bezoek. Men kwam met documenten en bewijsstukken, met grafieken en vooruitgangsgrafieken, met slides om het ene of het andere aan te tonen. Hier worden wij ontvangen met de attitude van: stel uw vraag maar. Maar men is niet voorbereid. Het is onduidelijk of dit onkunde of onwil is. Onder de leden van de missie wordt er in elk geval duchtig gediscussieerd over de manier waarop hier best ondersteuning kan geboden worden.