Jeanne Devos, a woman for all seasons

In de ACV delegatie in Genève zat voor mij een grote verrassing: Jeanne Devos zit zowaar in onze ACV-delegatie. Samen met Pia Stalpaert vertegenwoordigt Jeanne het ACV in de commissie rond huisarbeid.

Wie Jeanne Devos niet kent, kan er misschien wikipedia even op naslaan. Of googelt u maar even op de National Domestic Workers Movement. Of op zusterjeannedevos.org. Heel in het kort: Jeanne Devos verdiende meer dan haar sporen door haar inzet voor de huisarbeidsters in India en haar inzet voor de armen in Mumbai. In 1963 vertrok ze als Vlaamse missiezuster – met de boot duurde dat toen 28 dagen – naar India om er te werken in het instituut voor doven en blinden van de zusters van de jacht. Drie jaar later startte ze een studentenbeweging op die sensibiliseerde voor de rechten van de armsten. Van de studentenbeweging ging het naar de huisarbeidsters: op een dag bracht ze een groep van zes piepjonge thuisarbeidsters bij elkaar. En van daar ging het verder.

Ze trok zich het lot aan van kinderen uit arme dorpen die om te overleven via tussenpersonen als huisarbeidster naar de steden werden gebracht. En daar vaak in erbarmelijke omstandigheden, rechteloos en schaamteloos werden uitgebuit als huisslaafjes. Vanuit dat eerste groepje ontstond een hele beweging, inmiddels actief in 23 staten van India, een beweging die opkomt voor de rechten van huisarbeidsters, efficiënt actie voert tegen slavernij en andere uitwassen van de thuisarbeid.

Die beweging is er inmiddels een om 'u' tegen te zeggen, met sterke kernen van militantengroepen, met een netwerk van contacten in de dorpen en steden, die slachtoffers van misbruik helpen en opkomen voor hun rechten. Een waardig loon, een beschermd statuut, bescherming tegen uitbuiting en misbruiken, tegengaan van kinderarbeid, … Intussen is die national domestic workers movement die ze aanstuurde als nationale coördinator een massabeweging geworden.
Niet te beroerd om af en toe wat tegen de schenen te stampen van machthebbers als dat nodig is. Kritisch over de kerk. Een principiële keuze voor de zwaksten. Niet enkel caritas, maar opkomen voor rechtvaardigheid hier en nu. Een harde werker. Een beroepsagitator, om het met Paul Vandenboeynants te zeggen. De gave van het woord, van de inzet, van de bewogenheid, de gedrevenheid. En de redelijkheid om tot resultaten te komen. Met een lange lijst van resultaten in diverse Indiase deelstaten: minimumlonen voor huisarbeidsters, verbod op kinderarbeid. Acties voor een rechtvaardig loon, voor een leefbare arbeidstijd.

De laatste jaren vindt Jeanne Devos, inmiddels 75 jaar jong maar vinnig en strijdbaar als een Hagelandse pony, ook in België wat meer erkenning en bekendheid voor haar werk. Een tournee langs KAV –afdelingen, een opgemerkte passage op het ACW en LBC congres, binnenkort een toer langs ACV-organisaties en op het nationaal congres, genomineerd als grootste Belg, genomineerd voor de Nobelprijs van de vrede. En kersvers ereburger van de stad Leuven.
Die Jeanne Devos was uiteraard de geknipte madam om samen met Pia Stalpaert vanuit het ACV deel te nemen aan de commissie op de ILO die hier werkt aan een conventie én een aanbeveling op wereldniveau rond de erkenning van huisarbeid. Pia, gepokt en gemazeld in het Belgisch vakbondswerk van die sector; Jeanne niet te kloppen in datzelfde werk in een ander continent.

Volgens mij wordt het een goede conventie en een sterke aanbeveling.