Waarom deze missie? (ILO-missie in Turkije 4)

De stukjes die voorafgaan, zijn er niet zomaar voor de mooie woorden. Ze schetsen de omgeving en geven de sfeer weer waarbinnen de sociale verhoudingen zich afspelen. Over Turkije is publiek erg weinig geweten, ook al bezoeken massa's Belgen en andere Europeanen dit mooie land. Wanneer een zogenaamde 'high-level mission' ter plaatse afstapt, dan heeft dat zijn redenen. Vanuit de 'International Labour Organisation - de ILO' of de Internationale Arbeidsorganisatie van de Verenigde Naties werd dit type missie slechts voor de derde keer uitgestuurd. De vorige missies van hetzelfde type vonden plaats in Colombia (2005) en Guatemala (2009). Ook al mag je de toestand in deze landen niet met deze van Turkije vergelijken, toch is de situatie ook hier sociaal erg zorgwekkend.

De beslissing over de missie werd genomen door de voltallige Internationale Arbeidsconferentie in juni 2009. Vastgesteld werd dat het niet goed loopt met de vrijheid van vereniging en het recht om vrije vakbonden op te richten; anders gezegd: dat je niet zonder risico vakbondslid wordt in Turkije. De andere regeringen vonden het in meerderheid prima een missie te sturen, maar wilden er zelf niet bij betrokken worden, gezien de Europese Unie onderzoekt of Turkije aan de voorwaarden voldoet om tot de Europese Unie toe te treden. Het sociale 'chapter 19' (met onder meer de toepassing van de ILO-conventies en het Europees sociaal charter) is in onderzoek en het is logisch dat de Europese lidstaten geen rechter en partij wilden zijn. Het waren dus dhr. Ed Potter, mijn Amerikaanse werkgeverscollega en ik die de delegatie leidden, sterk ondersteund door mevr. Cleopatra Doumbia-Henry, de directrice van het 'standardsdepartment' van de Internationale Arbeidsorganisatie uit Genève die op haar beurt vergezeld werd door een 'legal officer' en door het ILO-bureau van Ankara. Dat de Turkse regering niet tuk was op de missie werd duidelijk door het vele voorafgaande diplomatieke werk dat nodig was om de missie echt te laten doorgaan. Uiteindelijk lukte het een korte missie te sturen, vorige week van 2 tot en met 5 maart 2010. De missie was heel intensief, met lange dagen en heel korte nachten en ze verliep vooral heel moeilijk.