De weg van Angela Merkel

Uit de blog n.a.v. het World Economic forum in Davos

Ik luister naar Gordon Brown, de eerste minister van het Verenigd Koninkrijk. Hij spreek over de "Global Society," de globale gemeenschap die niet zal aanvaarden dat enkele bankiers en regeringsleiders onvoldoende conclusies trekken uit deze crisis. Hij verwijst terecht naar de noodzaak aan een gecoördineerde aanpak en een hervorming van de Bretton-Woods instellingen: de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds.

Ik beluister hem tijdens dit forum al een tweede keer hier, maar als Labour-leider valt hij tegen. Hij is de perfecte "Davos-man" omdat hij als geen ander politicus kan spreken over de financiële wereld. Als de moderatrice niet zou gewezen hebben op de gevolgen van de crisis voor de werkende bevolking en de ontwikkelingslanden, van hem zou het niet gekomen zijn.

Dan reikt de visie van Angela Merkel veel verder. Zij heeft één probleem, ze spreekt Duits en er is geen Engelse tekst voorzien. Dat is een grote communicatiefout natuurlijk, want dat betekent dat de boodschap niet sterk scoort bij de internationale pers en die is per definitie Engelssprekend.

Maar zij is een van de weinige regeringsleiders die verder kijken dan de financiële crisis. Zij ziet de sociale markteconomie opnieuw als de derde weg tussen liberalisme en marxisme. Er moeten internationale regels komen, maar wie moet die opstellen? De Verenigde Naties hebben volgens Merkel de beste papieren, zij moeten een Sociaal-Economische Raad oprichten, die wordt minstens even belangrijk als de Veiligheidsraad. "Ik breng volgende weken de OESO, de Wereldbank, het IMF, de Internationale Arbeidsorganisatie en de Wereldhandelsorganisatie samen. Het doel moet zijn een aantal regels over internationaal financieel en economisch beheer op te stellen en er klimaatregels en internationale arbeidsnormen in te werken." Daarmee zet ze voort wat ze met de G8 begonnen was en legt ze de lat voor de vergadering van de G20 op 2 april in Londen heel hoog.

Inmiddels spreekt de Japanse eerste minister Taro Aso. Hij spreekt vooral over Japan maar heeft het in de discussie die volgt toch over de noodzakelijke balans tussen vrije markt en regulering en pleit ook voor internationale samenwerking. Dat deden voordien ook al Poetin en Wen Jiabao, de eerste minister van China. Toch spande Merkel de kroon, omdat zij concrete voorstellen deed.